ሰይድ አብዱላህ

የቬትናም ኢኮኖሚ በአለም 44ኛ ትልቁ ሲሆን ከ1980ዎቹ አጋማሽ ጀምሮ ቬትናም ከተከፈተ ገበያ ላይ የተመሰረተ ኢኮኖሚ በመደገፍ እጅግ የተማከለ የዕዝ ኢኮኖሚ ትልቅ ለውጥ አድርጋለች።

በ2050 ኢኮኖሚዋን ከአለም 20ኛ ትልቅ ያደርገዋል።በ 5.1% አካባቢ ዓመታዊ የሀገር ውስጥ ምርት ዕድገት በማስመዝገብ በፍጥነት ከሚያድጉ የአለም ኢኮኖሚዎች አንዱ መሆኑ አያስደንቅም።

ይህን ካልኩ በኋላ፣ በዓለም ላይ ያለው አነጋጋሪ ቃል ቬትናም ቻይናን በታላቅ የኢኮኖሚ እመርታዋ ልትቆጣጠር የምትችል ትልቅ የማኑፋክቸሪንግ ማዕከል ለመሆን መዘጋጀቷ ነው።

በተለይም ቬትናም እንደ ጨርቃጨርቅ አልባሳት እና ጫማ እና ኤሌክትሮኒክስ ዘርፍ ባሉ ዘርፎች እንደ የማምረቻ ማዕከል እያደገች ነው።

በሌላ በኩል ቻይና ከ 80 ዎቹ ጀምሮ በግዙፍ ጥሬ ዕቃዎች፣ በሰው ሃይል እና በኢንዱስትሪ አቅሟ የአለም የማኑፋክቸሪንግ ማዕከል ሆና በመጫወት ላይ ትገኛለች።የማሽን ግንባታ እና የብረታ ብረት ኢንዱስትሪዎች ቅድሚያ ያገኙበት የኢንዱስትሪ ልማት ከፍተኛ ትኩረት ተሰጥቶታል።

በዋሽንግተን እና ቤጂንግ መካከል ያለው ግንኙነት በነጻ ውድቀት፣ የአለምአቀፍ የአቅርቦት ሰንሰለት የወደፊት እጣ ፈንታ ግምታዊ ነው።ምንም እንኳን ያልተጠበቁ የዋይት ሀውስ መልእክቶች በአሜሪካ የንግድ ፖሊሲ አቅጣጫ ላይ ጥያቄዎችን እያነሱ ቢቆዩም ፣የንግድ ጦርነት ታሪፍ አሁንም እንደቀጠለ ነው።

ይህ በንዲህ እንዳለ የሆንግ ኮንግ ራስን በራስ የማስተዳደር ችግር ላይ ስጋት ካለው የቤጂንግ የብሄራዊ ደህንነት ህግ ውድቀት በሁለቱ ሃያላን ሀገራት መካከል ያለውን ቀድሞውንም ደካማ የሆነውን ምዕራፍ አንድ የንግድ ስምምነትን የበለጠ አደጋ ላይ ይጥላል።እየጨመረ የመጣውን የሰው ኃይል ዋጋ ሳንጠቅስ ቻይና አነስተኛ የሰው ኃይልን የሚጠይቅ ከፍተኛ ደረጃ ያለው ኢንዱስትሪ ትከተላለች።

የሕክምና አቅርቦቶችን ለማስጠበቅ እና የኮቪድ-19 ክትባት ለማዘጋጀት ከሚደረገው ሩጫ ጋር ተዳምሮ ይህ ሻካራነት ከምንም በላይ ቅልጥፍናን የሚጎናፀፉ የአቅርቦት ሰንሰለቶችን እንደገና እንዲገመግም እያነሳሳ ነው።

በተመሳሳይ በቻይና ያለው የ COVID-19 አያያዝ በምዕራባውያን ኃይሎች መካከል ብዙ ጥያቄዎችን አስነስቷል።ነገር ግን፣ ቬትናም የማህበራዊ ርቀት እርምጃዎችን ለማቅለል እና ህብረተሰቡን እስከ ኤፕሪል 2020 ድረስ ለመክፈት ከቀዳሚ ሀገራት አንዷ ስትሆን፣ አብዛኛዎቹ ሀገራት የኮቪድ-19ን አስከፊነት እና ስርጭት መቋቋም እየጀመሩ ነው።

በዚህ በኮቪድ-19 ወረርሽኝ ወቅት በቬትናም ስኬት አለምን አስደንግጧል።

የቬትናም ተስፋ የማምረቻ ማዕከል

በዚህ እየተከሰተ ባለው ዓለም አቀፋዊ ሁኔታ፣ እያደገ ያለው የኤዥያ ኢኮኖሚ - ቬትናም - ቀጣዩ የማኑፋክቸሪንግ ሃይል ቤት ለመሆን በዝግጅት ላይ ነው።

በድህረ-ኮቪድ-19 ዓለም ውስጥ ትልቅ ድርሻ ለመያዝ ቬትናም እንደ ጠንካራ ተፎካካሪ ሆናለች።

በኬርኒ ዩኤስ ሪሾሪንግ ኢንዴክስ መሰረት የአሜሪካን የማኑፋክቸሪንግ ምርትን ከ14 የኤዥያ ሀገራት ከሚመጣው የማኑፋክቸሪንግ ምርት ጋር በማነፃፀር በ2019 ከፍተኛ ሪከርድ ማሳየቱ በቻይና ወደ ሀገር ውስጥ የሚገቡ ምርቶች በ17 በመቶ ቀንሰዋል።

በደቡብ ቻይና የሚገኘው የአሜሪካ የንግድ ምክር ቤትም በደቡብ የሀገሪቱ ክፍል ከሚገኙት የአሜሪካ ኩባንያዎች 64 በመቶው ምርትን ወደ ሌላ ቦታ ለማዛወር እያሰቡ እንደሆነ አረጋግጧል ሲል መካከለኛ ዘገባ ያስረዳል።

በ2019 የቬትናም ኢኮኖሚ በ8 በመቶ አድጓል፣ ይህም በወጪ ንግድ መጨመር ታግዟል።በዚህ አመትም በ1.5% እንዲያድግ ታቅዷል።

የዓለም ባንክ በጣም በከፋ የ COVID-19 ጉዳይ ላይ ትንበያ በዚህ አመት የቬትናም አጠቃላይ ምርት ወደ 1.5% ዝቅ ይላል ይህም ከአብዛኞቹ የደቡብ እስያ ጎረቤቶች የተሻለ ነው።

በተጨማሪም ቬትናም በትጋት፣ በአገር ውስጥ የንግድ ምልክት እና ምቹ የኢንቨስትመንት ሁኔታዎችን በማጣመር የውጭ ኩባንያዎችን/ኢንቨስትመንቶችን በመሳብ ለአምራቾቹ ወደ ASEAN ነፃ የንግድ ክልል እንዲገቡ በማድረግ ተመራጭ የንግድ ስምምነቶችን በመላው እስያ እና በአውሮፓ ህብረት ካሉ ሀገራት ጋር እንዲሁም አሜሪካ.

ሳይጠቅሱም ከቅርብ ጊዜ ወዲህ ሀገሪቱ በኮቪድ-19 ለተጠቁ ሀገራት እንዲሁም ለአሜሪካ፣ ሩሲያ፣ ስፔን፣ ጣሊያን፣ ፈረንሳይ፣ ጀርመን እና እንግሊዝ የህክምና መሳሪያዎች ምርትን በማጠናከር እና ተዛማጅ ልገሳዎችን አድርጓል።

ሌላው ጉልህ የሆነ አዲስ ልማት ብዙ የአሜሪካ ኩባንያዎች ምርት ከቻይና ርቆ ወደ ቬትናም የመሄድ እድሉ ነው።ቻይና በገበያው ውስጥ ያለው ድርሻ እያሽቆለቆለ በመምጣቱ የቬትናም የዩናይትድ ስቴትስ አልባሳት ምርቶች ትርፋማ ሆነዋል - ሀገሪቱ ከቻይና በላይ በማርች እና በሚያዝያ ወር ውስጥ ለአሜሪካ ከፍተኛውን ልብስ አቅራቢ ሆናለች።

የ2019 የአሜሪካ የሸቀጦች ንግድ መረጃ ይህንን ሁኔታ ያንፀባርቃል፣ የቬትናም አጠቃላይ ወደ አሜሪካ የምትልከው በ35 በመቶ ወይም በ17.5 ቢሊዮን ዶላር አድጓል።

ላለፉት ሁለት አስርት ዓመታት ሀገሪቱ ሰፊ ለውጥ በማምጣት ሰፊ ኢንዱስትሪዎችን በማስተናገድ ላይ ትገኛለች።ቬትናም ከግብርና ኢኮኖሚዋ በመውጣት በገበያ ላይ የተመሰረተ እና በኢንዱስትሪ ላይ ያተኮረ ኢኮኖሚ ለማዳበር ስትንቀሳቀስ ቆይታለች።

ለማሸነፍ ጠርሙስ

ነገር ግን ሀገሪቱ ከቻይና ጋር መሸነፍ ከፈለገች ብዙ ማነቆዎች አሉ።

ለምሳሌ፣ የቬትናም በርካሽ የሰው ጉልበት ላይ የተመሰረተ የማኑፋክቸሪንግ ኢንዱስትሪ ተፈጥሮ አደጋ ሊያስከትል ይችላል – ሀገሪቱ በእሴት ሰንሰለት ውስጥ ካልገባች፣ እንደ ባንግላዲሽ፣ ታይላንድ ወይም ካምቦዲያ ያሉ ሌሎች የቀጣናው አገሮች ርካሽ የሰው ጉልበት ይሰጣሉ።

በተጨማሪም፣ ከዓለም አቀፉ የአቅርቦት ሰንሰለት ጋር የበለጠ ለመዘርጋት በሃይቴክ ማኑፋክቸሪንግ እና መሠረተ ልማት ላይ ተጨማሪ ኢንቨስትመንቶችን ለማምጣት መንግሥት በሚያደርገው ከፍተኛ ጥረት፣ በቬትናም ውስጥ የተወሰነ የምርምር እና ልማት (R&D) እንቅስቃሴዎች ውስን የሆነ የብዙ ዓለም አቀፍ ኩባንያ (MNCs) ብቻ ነው።

የኮቪድ-19 ወረርሽኝ በተጨማሪም ቬትናም ወደ ውጭ የሚላኩ ምርቶችን የማምረት እና የመገጣጠም ሚና የምትጫወተው በጥሬ ዕቃዎች ላይ በእጅጉ ጥገኛ እንደሆነች አጋልጧል።ትልቅ ኋላ ቀር ትስስር የድጋፍ ኢንደስትሪ ከሌለ፣ እንደ ቻይና ያለ የምርት መጠንን ማሟላት የምኞት ህልም ይሆናል።

ከነዚህ ውጭ ሌሎች ገደቦች የሰራተኛ ገንዳ መጠን፣ የሰለጠነ ሰራተኞች ተደራሽነት፣ የምርት ፍላጎትን ድንገተኛ ፍሰት የማስተናገድ አቅም እና ሌሎች በርካታ ናቸው።

ሌላው ትልቁ መድረክ የቬትናም ጥቃቅን፣አነስተኛ እና መካከለኛ ኢንተርፕራይዞች (ኤምኤስኤምኢዎች) - 93.7 በመቶውን ከጠቅላላ ኢንተርፕራይዝ ያቀፈ - በጣም አነስተኛ በሆኑ ገበያዎች የተገደቡ እና ስራቸውን ወደ ሰፊ ታዳሚ ለማስፋት የማይችሉ ናቸው።ልክ እንደ ኮቪድ-19 ወረርሽኝ በችግር ጊዜ ከባድ የማነቆ ነጥብ ማድረግ።

ስለዚህ፣ ንግዶች ወደ ኋላ ቀር እርምጃ እንዲወስዱ እና የአቀማመጃ ስልታቸውን እንደገና እንዲያጤኑት በጣም አስፈላጊ ነው - ሀገሪቱ አሁንም የቻይናን ፍጥነት ለማሳካት ብዙ ማይሎች ስላላት ፣ በመጨረሻ ወደ 'ቻይና-ፕላስ-አንድ' መሄድ የበለጠ ምክንያታዊ ይሆናል በምትኩ ስልት?